نگاهی مختصر به انیمیشن بنیامین (با دید تربیتی)
قبل از دیدن انیمیشن نقد هایی رو خوانده بودم و همچنین تعاریف زیادی هم شنیده بودم. به دلیل نقد هایی که شده بود و همچنین تیتراژ ضعیف ، دید چندان مثبتی وجود ندا‌شت اما پس از دیدن انیمیشن به طوری کلی نظرم تغییر کرد و به نظر باید که آن را از ارزشمند ترین آثار فرهنگی کشور در حوزه کودک و نوجوان به شمار آورد.
با لطافت بسیار ارزشمند و جذابی به حقیقت نیاز به منجی و کسی که انسان ها را متحد ساخته و نجات میدهد، پرداخته شده بود.
قبل از گفتن نکات لازم است که این را بگویم تنها فردی این فیلم را میتواند نقد کند که هم دانش مذهبی و تاریخی داشته باشد و هم در حوزه روانشناسی کودک و علوم تربیتی حداقل هایی را بداند.
سعی میکنم به صورت تیتر وار بعضی از نقاط مثبت و منفی آن را که به نظر آمد، ذکر کنم و امیدوارم اساتید تربیتی و کسانی که در این حوزه صاحب قلم بوده و اهل فکر هستند بیشتر به بیان و بررسی نکات مثبت و منفی از این قبیل محصولات فرهنگی بپردازند:
چند تا از نکات منفی و ضعف :
۱) نداشتن یک شعر مناسب جهت اثر گذاری بیشتر محصول
۲) توجه کمی افراطی به بدن کاراکتر دوم فیلم و نیز بعضی شخصیت ها که با توجه به سن مخاطب ، قابل نقد است.
مانند محل ضربات نیزه و... .
چند تا از نکات قوت و مثبت فیلم :
۱) توجه مناسب به حقیقت امداد های غیبی توسط یک طاووس که بیانگر و نماد کمک های خداوند در زندگی و خصوصا زمان های سختی، است.
۲) نشان دادن نیاز به روحیه انقلابی جهت زمینه سازی ظهور توسط پدر بنیامین
۳) توجه مناسب به وظیفه محوری در مقابل نتیجه محوری خصوصا وقتی که شخصیت آشر علی الرقم برخورد نا مناسب بنیامین و شکست ظاهری ، دست از انجام وظیفه خود نمیکشد.
۴) توجه عالی به حقیقت دعا و درخواست کمک از خداوند و در کنار لفظ، بعد عملی دعا. یعنی که دعا هم لفظ دارد و هم عمل که در داستان دیدیم که مردم دعا کردند و سپس در معدن سنگ قیام هم کردند و در نتیجه دعا تکمیل و در نهایت ظهور حضرت موسی علیه السلام محقق شد.
۵) توجه مناسب به این حقیقت که در دوران غیبت یا باید در دل مشکل بود و با سختی جنگید (پدر بنیامین) و یا در گوشه ای عزلت اختیار نمود (حزقیل) و در البته در نهایت برای نتیجه گیری باید عزلت و گوشه نشینی را ترک و وارد قیام شد.
۶) انتخاب یک داستان مناسب جهت اشاره غیر مستقیم به حقیقت نیاز به منجی و ظهور که اشاره به ماجرای دعای بنی اسرائیل جهت ظهور حضرت موسی (ع) و جلو افتادن آن دارد.
۷) نگاه فرا مذهبی که در نتیجه آن اصلا به مذهب خاصی محدود نمیشود و برای هر مذهب و تفکری جذاب و کاملا اثر گذار است و در نتیجه آن جذب حداکثری را داراست.
۸) توجه بسیار عالی به حقیقت توکل و تفویض خصوصا در انتهای فیلم که نقش اول داستان مادر خود را فدای ارزش بالاتر میکند و چقدر زیبا توسط امداد غیبی مادرش نجات پیدا میکند و مخاطب درک میکند که رها کردن با توکل و تفویض بسیار تفاوت دارد.
۹) نگاه بسیار عالی به اصل خانواده جهت رشد و تربیت و نیز جایگاه اعضای خانواده. مانند احترام بنیامین به مادرش، هدایت بنیامین مسیر صحیح بعد از دیدار با پدرش، فداکاری آشر جهت بازگشت پدر و مادر بنیامین به خانواده و بازسازی نظام خانواده زیرا که خود سختی نبودن اعضای خانواده در کنار هم را درک کرده.
۱۰) ترویج عدم اعتماد به غریبه های جدید که انسان را به سمت علایق نفسانی سوق داده و از وظیفه دور میکنند.
در کنار آن اعتماد به دوست های واقعی اگرچه که ظاهر جذابی نداشته باشند.
۱۱) توجه به اصل خود باوری و شناخت خود و نیز تقویت عزت نفس در شخصیت آشر. با اینکه تحقیر شد، خود را اصلا نباخت و با عینک دیگران خود را نسنجید و تمام تلاشش را برای انجام کار درست انجام داد.
۱۲) اشاره به شهادت در راه تحقق ظهور منجی و نیز ادامه راه شهید که دیدیم چگونه نقش اول داستان پس از شهادت پدرش تمام تلاشش را در راستای تحقق خواسته پدرش داشت.
۱۳) اشاره زیبا به از خود گذشتگی در راه هدف بالاتر که در جای جای جای فیلم مشهود است.
مانند : پدر بنیامین خود را فدای فرزندش نمود، آشر فداکاری ها برای بنیامین کرد، بنیامین مادر خود را فدای دین و منجی نمود.
۱۴) اشاره به نماد گرایی بنی اسرائیل در ماجرای گردنبند که از حقایق تاریخی است.
۱۵) پرداختن به اهمیت وفای به عهد و خوش قولی که در رفتار بنیامین در قول به پدرش مشهود است.
۱۶) اهمیت و نتیجه خوب اعتماد به نیروی جوان و انقلابی در اعتماد حزقیل به بنیامین
در انتهای مطلب باید گفت که در اغلب رسانه ها در حق این انیمیشن ظلم شده و شاید اگر با دید نقادانه بررسی شود این محصول رتبه بالاتری از محصولات کودک و نوجوان فعلی به خود اختصاص دهد و هر چند که مخاطب این انیمیشن با فیلم منطقه پرواز ممنوع یکی نیست اما در مباحث اخلاقی و فرهنگی بسیار از آن غنی تر است.
و البته دلیل نوشتن این مطلب هم توجه بسیار ضعیف رسانه به این انیمیشن ارزشمند بود
حسین شاه محمدی
