زیان های پاداش و جایزه در نظام تربیتی
با توجه به آنکه کنترل فرزند با استفاده از پاداش و جایزه ، به معنای دادن پاسخی دوست داشتنی به عملکرد کودک ، آثار و نتایجی را خواهد داشت و نیز در نظام رفتار گرایی و شرطی سازی این نوع رفتار تبلیغ میشود ، چند نمونه از آن را بررسی میکنیم:
نظریه تربیت سالم که با زحمات خانم جین نلسن معلم و مشاور آمریکایی تئوریزه شد و به همت آقای محمدجواد فرشچی مدیر و معلم ابتدایی به زبان فارسی برگردانده شد حاوی پنج مبانی اصلی است و بیان میکند که اگر رفتار ها و بازخورد های تربیتی را از این پنج فیلتر رد کنیم مشخص میشود که مناسب هست و یا خیر.
البته به نظر حقیر این نظریه صرفا به شکل مدون همان مطالبی را که تربیت اسلامی گفته شده را به شکل ناقص تری بیان کرده اما با توجه به کاربردی بودن و اجرایی بودن آن، مبانی اش را با توضیح مختصری بیان میکنیم:
از جمله آثار زیانبار تنبیه به معنای عام آن میتوان به چهار بازخورد زیر اشاره داشت که به چهار ت تنبیه معروفند.
البته بسیار مهم است که ما تنبیه را حذف نمیکنیم بلکه به آن ساختار و شکل صحیح میدهیم و گفتن این مسائل به معنای نفی اقتدار و دادن بازخورد مناسب به اشتباه نیست.
در ضمن در این بیان کلمه تنبیه اشاره به معنای عام آن دارد و الا در ادبیات تربیتی این مقوله با سه واژه تنبیه، مجازات و کیفر بیان میشود و توضیح این سه واژه مطلب جداگانه ای میطلبد
حال اگر ما با رفتار هایی مثل سرزنش، توبیخ، عتاب، تنبیه بدنی و... با کودکمان برخورد کنیم، کودکمان به یکی از این چهار نتیجه دچار خواهد شد :
شاید جای تعجب داشته باشد که چه عاملی باعث میشود که یک یک زن نیمه شب با عشق و علاقه از خواب ناز خود بیدار شود و نگاهش را به کودکش بدوزد که مبادا در حین خواب اتفاق بدی برایش بیفتد و اذیت شود و یا نتواند به خوبی بخوابد. این در حالی است که میداند این کودک هیچگاه نه میخواهد و نه اگر بخواهد میتواند که این زحماتش را جبران کند.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین
و لعنۀ الله علی اعدائهم اجمعین و لا حول و لا قوۀ الا بالله العلی العظیم
نویسنده: حاج شیخ محمدحسن وکیلی
◾توحید افعالی یا امر بین الامرین
یکی از معارف عرشی قرآن کریم و روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام مسأله توحید افعالی است که گاه در روایات از آن با عنوان «امر بین الامرین» یاد میشود.
لغت «امر بین الامرین» به معنای «چیزی در میان دو چیز معهود و معروف» است و در مقابل دو گرایش باطل با نام های «جبر» و «تفویض» از طرف مکتب اهل بیت علیهم السلام طرح گردیده است.
